+++ [รายละเอียด] ข้อมูลสมุนไพร +++
|
ชื่อสมุนไพร |
ดีปลี |
ชื่อวิทยาศาสตร์ |
Piper retrofractum Vahl |
ชื่อสามัญ |
Long peper |
ชื่อท้องถิ่น |
ดีปลีเชือก (ภาคใต้), ปานนุ ประดงข้อ (ภาคกลาง) |
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ |
- เถา ประเภทเลื้อย มีรากงอกออกตามข้อและเกาะพันไปกับสิ่งอื่นได้ ลำต้นรูปทรงกระบอกค่อนข้างกลม เปราะ หักง่าย คดไปมา ขนเกลี้ยง เมื่อแห้งเป็นลายละเอียด - ใบ ใบเดี่ยว ออกเรียงสลับตามข้อใบลักษณะใบรีรูปแกมขอบขนาน ปลายใบเรียวแหลม โคนใบเบี้ยว ขอบใบเรียบ แผ่นใบสีเขียวเข้มค่อนข้างมัน เมื่อแห้งมีสีจางลง เส้นใบจากโคนใบมี 3 - 5 เส้น - ดอก เป็นช่อตั้งอยู่ตรงข้ามกับใบ ดอกย่อยไม่มีก้าน ดอกเรียงอัดแน่นบนแกนช่อเป็นรูปทรงกระบอก ไม่มีกลีบเลี้ยงและกลีบดอก ช่อดอกเพศผู้และช่อดอกเพศเมียอยู่คนละต้นกัน เกสรตัวผู้มี 2 อัน อับเรณูรูปขอบขนาน รังไข่ฝังในแกนกลางช่อ ยอดเกสรตัวเมียมี 3 พู
- ผล อัดกันแน่นเป็นช่อ ผลกลมยาวเป็นปุ่มเล็ก เมื่ออ่อนมีสีเขียว เป็นเกล็ดเล็กๆ พอสุกหรือแก่จัดก็กลายเป็นสีส้มหรือสีแดงเข้ม โคนกว้างปลายมน มีลักษณะคล้ายกับลูกช้าพลู |
สรรพคุณทางยา |
1. ดอกช่วยแก้อาการท้องเสีย
2. ดอกแก้อัมพาต
3. ดอกแก้คลื่นไส้อาเจียน
4. ดอกผลแก่จัด เถารากช่วยขับเสมหะ
5. ดอกและผลแก่จัดแก้หืด
6. รากช่วยแก้ตัวร้อน
7. ผลแก่ช่วยขับลม แก้จุกเสียด
8. ผลแก้นอนไม่หลับ
9. ผลแก้ลมบ้าหมู
10. ดอกและเถาชาวยทำให้เจริญอาหาร
11. ผลแก่จัดใช้เป็นยาทาภายนอกสำหรับบรรเทาอาการปวดที่กล้ามเนื้อ
12. ผล ดอกและเถาแก้ริดสีดวงทวาร |
การนำไปใช้ประโยชน์ |
- ผลอ่อนดีปลีสามารถใช้รับประทานเป็นผักสดได้ ผลแก่สามารถนำมาใช้ตำน้ำพริกแทนพริกได้ หรือในบางท้องถิ่นก็นำมาใช้แต่งใส่ในผักดองเช่นเดียวกับพริก ยอดอ่อนดีปลีสามารถนำมาใช้ใส่ในข้าวยำได้ และยังสามารถนำมาใช้เป็นเครื่องในการประกอบอาหาร ด้วยการนำผลสุกดีปลีมาตากแห้งแล้วใช้ปรุงรสแกงคั่ว หรือแกงเผ็ด เพื่อใช้ดับกลิ่นคาวของเนื้อสัตว์ได้ดี ช่วยปรุงรสปรุงกลิ่นให้อาหารน่ารับประทาน ผลดีปลีมีน้ำมันหอมระเหยที่มีฤทธิ์สามารถฆ่าแมลงด้วงงวงและด้วงถั่วได้ และอาจนำมาสกัดเป็นสารกำจัดแมลงสูตรธรรมชาติได้ |
อ้างอิง |
คณะเภสัชศาสตร์, มหาวิทยาลัยศิลปากร. (2565). ข้อมูลพืชสมุนไพร : ดีปลี. สืบค้น 15 มีนาคม 2565, จาก https://pharmacy.su.ac.th/herbmed/herb/text/herb_detail.php?herbID=90
เมดไทย. (2563) ดีปลี. สืบค้น 30 มีนาคม 2565, จาก https://medthai.com/ดีปลี/
|
ไฟล์ |
|